Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση: Φόνος εξ αμελείας


 του Λεωνίδα Καστανά

Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή

Αν η ελληνική κοινωνία είχε ως σύνολο συνειδητοποιήσει την ανάγκη παραγωγής διεθνώς εμπορευσίμων προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας ως μέσο για  την επιβίωσή της θα πρόσεχε την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση (ΤΕΕ) σαν τα μάτια της. Στο μέτρο που αρθρώνει το παραγωγικό της μοντέλο σε υπηρεσίες γύρω από το κράτος και τις συντεχνίες του είναι φυσιολογικό να τη θεωρεί ως φτωχό συγγενή της εκπαίδευσης και να την οδηγεί σε πλήρη ανυποληψία και σε θάνατο.

Όλες οι μεταρρυθμιστικές απόπειρες που έγιναν τα τελευταία 20 χρόνια φαίνεται ότι είχαν στόχο να τη συρρικνώσουν παρά τα αντιθέτως λεγόμενα. Είμαστε η μόνη χώρα της ΕΕ που η αναλογία των μαθητών του Επαγγελματικού προς το Γενικό Λύκειο είναι 1:5 και οι αριθμοί μας λένε ότι τα τελευταία 5 χρόνια, κάθε χρόνο ο αριθμός των μαθητών της ΤΕΕ μειώνεται κατά 10-15%. Η δραματική μείωση θα επιφέρει άμεσα κλείσιμο σχολικών μονάδων και κατάργηση ειδικοτήτων. Η Ελλάδα δεν έχει ανάγκη την τεχνική εκπαίδευση στον αιώνα της τεχνολογίας. Φαίνεται αστείο αλλά είναι τόσο αληθινό όσο και η καθολική κρίση που τη μαστίζει.     

 Η ανυποληψία οδηγεί τους ικανότερους των αποφοίτων του γυμνασίου να την αποφεύγουν και αυτό με τη σειρά του τη βυθίζει ακόμα περισσότερο. Τη στιγμή που οι τεχνολογικές γνώσεις είναι εκ των πραγμάτων δυσκολότερες αφού απαιτούν γνώση της θεωρίας και της εφαρμογής της σε συνδυασμό με την προσωπική επιδεξιότητα. Η αγορά εργασίας ξέρει ότι εκ των αποφοίτων της ΤΕΕ οι περισσότεροι έχουν  ελάχιστες πραγματικές γνώσεις. Ο θεσμός της μαθητείας που επιτέλους λειτουργεί από φέτος ελέω ΕΣΠΑ (έως το 2020) αποκαλύπτει ότι ωφέλιμες δράσεις που συμβάλλουν στην επαγγελματική αποκατάσταση των νέων μας πραγματοποιούνται ελλειμματικά με στόχο περισσότερο την συμπλήρωση ωραρίου των εκπαιδευτικών και όχι τις ανάγκες των αποφοίτων. 

Οι λόγοι της διάλυσης είναι πολλοί. Η τάση της ελληνικής οικογένειας για σπουδές πανεπιστημιακού επιπέδου, η πολυδιάσπαση σε διάφορα υπουργεία πέραν του Παιδείας και διάφορα κατά καιρούς αλληλοεπικαλυπτόμενα κέντρα (ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ, ΙΕΚ, ΟΑΕΔ), ο κατακερματισμός των ειδικοτήτων, η αποβιομηχάνιση και ο αντιπαραγωγισμός. Ο κυριότερος όμως είναι το επίπεδο σπουδών σε συνδυασμό με την εγκληματική ελαστικότητα της μαθησιακής διαδικασίας και αξιολόγησης.

Η ΤΕΕ λειτουργεί εδώ και χρόνια προσχηματικά με αποκλειστικό στόχο την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων της ΑΣΠΑΙΤΕ. Παρά τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, παρά την ανάγκη μείωσης της νεανικής ανεργίας, παρά την ανάγκη τεχνολογικής ανάπτυξης, οι πολιτικές όλων των κυβερνήσεων έδειξαν ότι την αγνοούσαν. Γι αυτό και την αγνοούν και οι πολίτες. Το κομματικό πελατειακό κράτος της δανεικής ευημερίας δεν είχε ανάγκη μηχανικών, ηλεκτρολόγων, ή νοσηλευτών, αλλά άχρηστων ημιμαθών γραφειοκρατών και κομματανθρώπων που συμπληρώνουν χαρτιά και χαρτιά και χαρτιά.

Υπάρχουν πράγματα να γίνουν ώστε να υπάρξει ανάσχεση της αποσάθρωσης; Πολλά και εύκολα, που συγκρούονται όμως με παραδόσεις και συμφέροντα.

1. Δραστική μείωση των ειδικοτήτων σε αυτές που έχει ανάγκη η αγορά εργασίας  ώστε να εξευρεθούν οι οικονομικοί πόροι και να επικεντρωθούν ευκολότερα οι προσπάθειες.
2. Ίδρυση μεγάλων εξειδικευμένων σχολικών μονάδων με λίγες ειδικότητες η κάθε μια και άρτια εξοπλισμένα εργαστηριακά κέντρα, άμεσα συνδεδεμένα με τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και την αγορά.

3. Αναδόμηση των προγραμμάτων σπουδών με έμφαση στα μαθήματα ειδικότητας και κυρίως στα εργαστηριακά. Τέρμα με την ιστορία και τα θρησκευτικά, με άχρηστα μαθηματικά και γενικότητες στη φυσική και τη χημεία. Επιστροφή αποκλειστικά στην πρακτική και την ανάλογη θεωρία της. Οι όποιες απαιτούμενες θεωρητικές γνώσεις μπορούν να δίνονται από τους τεχνικούς μέσα στο εργαστήριο και πάνω στην εφαρμογή.

4. Καθιέρωση του 4ου έτους της Μαθητείας με ειδικευμένο εκπαιδευτικό προσωπικό αποκλειστικής απασχόλησης και ορθολογική κατανομή των ανάλογων κέντρων σε όλες τις περιοχές ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση.

5. Θεσμοθετημένα διαγνωστικά test για την επιλογή της ειδικότητας από τους νεοεισερχόμενους μαθητές στην Α λυκείου, που θα δίνει τη δυνατότητα στο κάθε σχολείο να απορρίπτει μαθητές που δεν έχουν τις απαραίτητες από το Γυμνάσιο γνώσεις. Αυτό και μόνο αρκεί για να δώσει σοβαρότητα.

6. Απόκτηση πτυχίου ειδικότητας (επιπέδου 3 ή 4) μόνο μέσα από πανελλαδικές ή νομαρχιακές εξετάσεις τόσο σε θεωρία όσο και πρακτική. Δραστικός περιορισμός του ορίου των απουσιών και αυστηρή εφαρμογή του. Συνεχής αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και των στελεχών διοίκησης. Να γίνουν τα ΕΠΑΛ κολέγια, γίνεται;
 
7. Ειδικά τμήματα πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση (ΑΕΙ-ΤΕΙ) με προγράμματα σπουδών αντίστοιχα με αυτά των γενικών λυκείων και όχι προσχηματικά όπως είναι τώρα. Αυτό θα επιτρέψει την επικοινωνία των δύο τύπων λυκείων.

8. Δραστικό περιορισμό των ΑΕΙ και του αριθμού των φοιτητών τους με στόχο την βελτίωση της ποιότητας και της ανταγωνιστικότητας όσων απομείνουν. Έτσι θα απελευθερωθούν ανθρώπινοι πόροι (μαθητές και εκπαιδευτικοί) ώστε να στραφούν προς την ΤΕΕ.

Με δυο λόγια η ΤΕΕ πρέπει να σοβαρευτεί να γίνει αυστηρή και απαιτητική, να στελεχωθεί μόνο από σοβαρούς εκπαιδευτικούς υψηλών προσόντων και να προσελκύσει μαθητές που πραγματικά θέλουν να αποκτήσουν τεχνικές και επαγγελματικές  γνώσεις και όχι ένα διάτρητο χαρτί για να πάνε μετά να δουλέψουν delivery. Έτσι μπορούν στα 20 χρόνια τους να βγουν εξοπλισμένοι στην αγορά εργασίας σε όλη την Ευρώπη. Όσο ελαστικοποιούμε τις διαδικασίες, στα πλαίσια του αντιαυταρχικού μπάχαλου και της αριστερής αυτολύπησης  τόσο απαξιώνουμε το θεσμό και τόσο θα προσελκύουμε αδύναμους ή παραβατικούς μαθητές που απλώς θέλουν να περάσουν την ώρα τους.   

Δυστυχώς για μας η όποια ανάπτυξη μας συμβεί θα απαιτήσει εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό υψηλής ποιότητας και νοημοσύνης. Αν δεν το βρει στους ντόπιους θα το εισάγει. Ακόμα και από χώρες του τρίτου κόσμου που έχουν όμως φροντίσει τον τομέα αυτό περισσότερο από εμάς. Ως τότε εμείς ας συνεχίζουμε να παράγουμε, φιλολόγους, κοινωνιολόγους, νομικούς, γιατρούς, αρχιτέκτονες φυσικούς και στατιστικολόγους για να στελεχώνουμε την Ευρώπη, την Ασία και την Αμερική. Εξάλλου τον ήλιο και το τσίπουρο δεν μπορούν να μας τα πάρουν. 


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Κίμων Χατζημπίρος: Ύστατος πόρος: Η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση είναι μια πρόταση για το μέλλον.

Βάσω Κιντή: Παραιτούμαι από μέλος της ΚΕ και αποχωρώ από το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς

Κίμων Χατζημπίρος: Ατελέσφορη Οικολογία